Tina vervangen door Tamara
Veel politici gebruiken TINA (there is no alternative) om hun beleid te rechtvaardigen. Wanneer krijgen we politici die voor TAMARA vechten (There are many alternatives ready and available)? Maar hoe ziet TAMARA eruit?
“Als rechtvaardigheid verloren gaat, heeft het geen zin meer dat mensen op aarde leven.”
Immanuel Kant, Duits filosoof 1724-1804
We moeten ons afvragen wat er moet gebeuren om de ongelijkheid aan te pakken. Het is de hoogste tijd om te stoppen met denken in links en rechts, in kapitalisme versus communisme. We moeten niet evolueren naar een staat die voor alles regels opstelt en zo het leven van alle mensen bepaalt, maar we moeten ook niet naar ongebreideld kapitalisme zoals de banken recent nog uitgebreid tentoon gespreid hebben. Wel moeten we nadenken hoe we dit kunnen aanpakken: voor mij is elke concentratie van macht een probleem zowel in het bedrijfsleven als in de politiek. Er is veel verwarring onder economen. Het feit dat iemand met enkele miljarden op zijn bankrekening eigenlijk een gevaar is voor de democratie, dat besef is bij velen nog niet doorgedrongen.
Ongelijkheid aanpakken met een verantwoordelijke samenleving
De conceptie van de ‘verantwoordelijke samenleving ‘ is het eerste antwoord. Waarop moet een moderne samenleving een antwoord geven: er moet bepaald worden hoeveel overheidsingrijpen in de economie men wil. De structurele mankementen van de markt kunnen worden gerepareerd door meer of minder ingrijpen van de overheid, zonder daarbij te vervallen in overdreven regelgeving. De traditionele markteconomie moet worden omgebouwd tot een ‘gereglementeerde vrije markt’.
Ik ben voor een vrije markt van alle diensten en consumptiegoederen, basisbehoeften uitgezonderd, maar tegen de mens uitbuiten op hun basisbehoeften. Het zich kunnen verschaffen van basisbehoeften is de basis van een beschaving.
Jonas Van der Slycken, doctoraatsstudent in de sociale ecologische economie aan de vakgroep Economie (UGent), formuleert scherp; “De meeste economische theorieën gaan uit van het idee van dat mensen onverzadigbaar zijn. Men gaat ervan uit dat economieën moeten blijven groeien en dat het voor individuen beter is als ze altijd meer kunnen consumeren. Wat ontbreekt is de vraag: wanneer hebben we genoeg? Laten we dromen over een samenleving waarin iedereen privé genoeg heeft: een betaalbaar huis, gezond eten, een basisinkomen waar je zonder kopzorgen van kunt leven, ook als je niet kunt werken. We moeten wat opgeven, zoals vaak vliegen en vlees eten, en dat is misschien sober en moeilijk. Maar in plaats daarvan komt een andere rijkdom, die openbaar en gratis is. Er zijn geen miljardairs meer, maar er is goede zorg en levenslang onderwijs. Er zijn prachtige musea en goedgevulde bibliotheken, bloeiende sportclubs, en grote stukken verwilderde natuur tussen de steden, waar we heen reizen met de fiets of gratis openbaar vervoer.”
“In een open kenniseconomie met een goede marktwerking is inkomensongelijkheid gestoeld op talent, inspanning en economische verdienste. We zullen dat ideaal nooit volledig bereiken, maar we moeten het wel blijven nastreven. Wie het bestrijdt omwille van egalitarisme, strijdt tegen de mens zelf.”
Marc De Vos, decaan aan de Macquarie University in Sydney