We vinden nog steeds dat de anderen, waaronder politici, het maar moeten doen. Het zal onze tijd nog wel duren, dus gaan we verder met onze gewoontes van afbraak van de natuur. Dit is het moment voor de huidige en de volgende generatie leiders om hun stempel te drukken en hun kans te grijpen deze fouten te herstellen en een echte reset mogelijk te maken. Niet elke verandering hoeft ons zorgen te baren.
Om te komen tot een koolstof-vrije samenleving zijn structurele veranderingen nodig in onze economie. We moeten een nieuw welvaartsmodel creëren, één dat weinig hulpmiddelen gebruikt en tevens duurzaam, solidair en veerkrachtig is. De transitie naar een nieuwe wereld eist een inspanning van iedereen.
Willen we kans maken om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graad moeten we wereldwijd tegen 2040 klimaatneutraal zijn en moeten we daarna CO2 uít de atmosfeer halen. We moeten dus op ongezien korte tijd alle sectoren van de samenleving — mobiliteit, industrie, landbouw, energie, ruimtelijke ordening etc — volledig omvormen.
“Misschien is een duurzame en rechtvaardige welvaart ook wel beter voor onze geestelijke gezondheid. Zeker als je beseft welke ecologische conflicten nog op onze weg zouden kunnen komen.”
Jan Mertens, Oikos
Veel mensen zeggen dat we iets aan het milieu en de opwarming moeten doen, maar doen we dat ook echt zelf of laten we het over aan de anderen?
Vragen die we onszelf kunnen stellen:
- woon ik in een klein huis of appartement met een groot vermogen aan zonnepanelen en een warmteboiler, een warmtepomp voor de verwarming?
- woon ik dicht bij het centrum zodat ik op kleine afstand winkels, scholen en openbaar vervoer vind?
- consumeer ik alleen lokaal gekweekte groenten?
- verminder ik mijn consumptie van vlees?
- gooi ik geen voedsel weg?
- koop ik niets dat onnodig omvangrijk verpakt is?
- koop ik dingen die duurzaam zijn en een lange tijd meegaan?
- steek ik nooit een buitenvuurtje, een open haard of een kachel aan?
- zet ik de verwarming een graadje lager?
- sorteer ik alle afval?
- reis ik zo weinig mogelijk met het vliegtuig?
- doe ik zoveel mogelijk verplaatsingen met de fiets of het openbaar vervoer?
- en zo verder.
Zo kunnen we honderden vragen stellen om mee te werken aan een milieuvriendelijke wereld. Zelf verantwoordelijkheid nemen is de beste manier om oplossingen te creëren.
“Het is nog steeds mogelijk om dit op te lossen. We mogen klimaatverandering niet behandelen als één van de belangrijkste uitdagingen van onze tijd, maar als dé uitdaging die onze toekomst zal bepalen. En verder moeten we luisteren naar de wetenschap, ons verenigen achter de wetenschap en handelen in lijn met de wetenschap.”
Greta Thunberg, milieuactiviste
Hans Bruyninckx, directeur van het Europese Milieuagentschap zegt over het beleid dat het noodzakelijk is om van de volgende regeringen klimaatregeringen te maken.
Om een goed en doeltreffend beleid te hebben, heb je een aantal kernzaken nodig;
- Je hebt visie nodig. Dit gaat over een totale omslag in de samenleving. Dat moet je visionair kunnen uitleggen. Dan krijg je de industrie mee, je bedrijven, je burgers. Dat doe je niet door een flauw verhaal te vertellen en te zwichten voor elk van hun verzuchtingen of onzekerheden. Die zijn er en vaak zijn die niet onterecht.’
- ‘Ten tweede: je beleid moet coherent zijn. De fiscaliteit moet afgestemd zijn op het energiebeleid, op het mobiliteitsbeleid, het ruimtebeleid. Het heeft bijvoorbeeld weinig zin te investeren in 200 elektrische bussen, als je ondertussen mensen in wagens blijft betalen.’
- ‘Drie: consistent. Je kan niet iedere legislatuur je energiebeleid uitkleden of heruitvinden.
- Ten vierde: engagerend. Ik heb over klimaat nog nooit een wervend en engagerend verhaal gehoord vanuit onze overheden.
- En tot slot: implementatie. Doen wat je besluit. Op elk van die vlakken schieten de vele overheden in dit land tekort.’