“Misschien is de onderstroom van de samenleving niet zozeer links of rechts, maar ervaren heel wat mensen vooral hetzelfde en voelen ze zich gefrustreerd, bedrogen, uitgemolken, niet genoeg betrokken bij het democratische proces, stilaan moedeloos, onbegrepen, uitgelachen door profiterende multinationals en belazerd door onze rijkste medeburgers die het niet nodig vinden hun steentje bij te dragen en op een eerlijke manier mee hun rijke, sterke schouders willen zetten onder onze samenleving.”
Nils Abbeloos, kernlid van Vlinks in Knack op 9/4/2018
Bij de laatste verkiezingen heb ik in één van de kranten een verkiezingstest over verkiezingsitems ingevuld. De antwoorden die ik gaf werden vergeleken met de verkiezingsprogramma’s van alle partijen, zowel links als rechts. De resultaten verrasten mij. Mijn antwoorden kwamen voor 76 % gelijk met het programma van één partij, maar met de laagste partij had ik nog altijd 62 %. Hieruit kan men alleen maar besluiten dat de programma’s voor een groot deel gelijklopen. Want het grote deel van de bevolking wil geen rechts of links beleid maar beslissingen in het voordeel van een ruime meerderheid. Burgers willen een rechtvaardig, eerlijk en open beleid.
Toch laten we ons in die links/rechts tegenstelling duwen. De partijen hebben daar voordeel bij, want daardoor kunnen ze zichzelf beter profileren. Links tegen rechts kreten en rechts tegen links kreten, geven de partijen meer duidelijkheid in hun communicatie. Stel je voor dat ze willen wat andere partijen ook willen? En wat met de burger, die hiervan het slachtoffer is?
Hoe legitiem is het om beslissingen te nemen bij 50 % + 1 zetel?
Is het normaal dat beslissingen worden genomen met zo’n kleine meerderheid? Is dit echt in het voordeel van de burgers of alleen maar voor de partijen, die zo ongehinderd hun ideeën kunnen doorduwen? Zou de Brexit goedgekeurd zijn met een ruime meerderheid, dan zou het een duidelijke beslissing zijn van het Britse volk. Nu is dat niet, nu is ongeveer de helft vóór, de andere helft tegen. Zo zet men de burgers tegen elkaar op.
De gulden snede, ook genoemd de “gouden verhouding”, is de verdeling van een lijnstuk in twee delen in een speciale verhouding. De eerste die er uitdrukkelijk over schreef was Euclides in zijn ‘Elementen’. De Romeinen noemden deze verhouding “sectio divina”, de goddelijke verdeling. In 1509 noemt de Italiaan Luca Pacioli in ‘De Divina Proportione’ de gulden snede de “goddelijke verhouding”. Johannes Kepler beschreef in de 17de eeuw de gulden snede als een “kostbaar juweel”.
Waarom hier spreken over de gulden snede. Omdat het een mogelijke oplossing is voor de tweedeling van onze maatschappij in links en rechts, wat voor de burger frustrerend werkt. Stel dat alle beslissingen niet volgens een gewone meerderheid gebeuren, maar met de goddelijke of gouden verhouding.
Dit wil zeggen dat elke wet die gestemd wordt, moet worden goedgekeurd met ongeveer 61,8 % van de stemmen (minder dan een twee derde meerderheid). Hierdoor moet gezocht worden naar een overeenkomst met meerdere partijen. Misschien wordt het politieke debat dan terug gevoerd worden in het parlement en kan een ruime meerderheid van de bevolking zich achter de nieuwe wetten scharen. Zo kan er geen echt rechts maar ook geen echt links beleid gevoerd worden. Er zal naar echte compromissen moeten gezocht worden, compromissen waar een ruim deel van de bevolking en de partijen kan achterstaan. Waarschijnlijk komen er wel minder wetten. Vraag is of dit een probleem is? Het is alvast beter dan wetten die gemaakt worden door de huidige regering en weer afgeschaft door de volgende regering.
De meerderheidsregeringen zoals we die nu kennen hebben het parlement uitgeschakeld. Wetten worden enkel proforma in het parlement gestemd. Alle parlementsleden van de meerderheid worden verplicht voor een voorstel van de regering te stemmen, partijdiscipline noemen ze dat. Een discussie in het parlement is enkel nog een mediagebeuren, maar wel heel slecht parlementair theater. Als men niet kiest voor de gulden meerderheid, moet er gekozen worden voor minderheidsregeringen.