Het consumentisme is het nieuwe opium voor het volk schrijft Reinout Buys, Vlinks in een artikel in Knack: “De nieuwe religie, vandaag, is die van commercie, consumentisme, reclamegoeroes en andere Tomorrowlands, die een vreemdsoortig spiritueel tintje in zich hebben: in het consumeren zijn we allemaal gelijk. Verbras zoveel mogelijk geld, leef er op los, doe het zoveel mogelijk voor jezelf, dat zijn de nieuwe waarden, die onder een verzachtend sausje van music for lifes gekocht worden. Geweten weer gesust voor een jaar.”
En wat als we het nu eens wat langzamer deden?
Zowat 64 procent van alle Belgische werknemers heeft last van stress op het werk. Het gemiddelde brutoloon per maand van een voltijdse werknemer in België bedraagt 3.192 euro, maar het loon van twee op de drie Belgen ligt lager dan dit gemiddelde. Nochtans is de loonspanning in ons land beperkt. Onze koopkracht staat onder druk. Vooral voor gezinnen met lage inkomens wegen de prijsstijgingen van energie, voedsel en huur zwaar door. Maar tegelijk consumeerde de doorsnee Belg nog nooit zoveel, teveel zelfs. De aarde kan deze groeiende consumptie steeds moeilijker aan. Ons klimaat warmt op, grondstoffen raken stilaan uitgeput, we zien en voelen de vervuiling aan den lijve.
Niet langer links tegen rechts,
maar genot tegen geluk,
consumptie tegen duurzaamheid.
Er is momenteel geen strijd meer tussen rechts en links, want ze hebben wel verschillende oplossingen maar uiteindelijk streven ze naar hetzelfde: MEER. Het establishment (dat zijn zowel socialisten als liberalen, vakbonden als patroons) willen niet dat het systeem verandert. De verschillen tussen de N-VA en de PS is niet zo groot als we denken, alleen hun recepten zijn verschillend. Alle problemen worden opgelost met groei. Alleen heeft iedereen nu wel heel veel stress. We lachen soms met de Amerikanen en hun “ratrace”, maar zijn we wezenlijk anders bezig?
Is het niet de hoogste tijd om ons eens te bezinnen hoe we de toekomst zien? Welke maatschappij willen we? Hoe zien vooral de jongeren de toekomst? Wat is voor hen belangrijk? Welke maatschappij willen de jongeren? Welke toekomst willen wij voor onze kinderen? Geert Noels (46) toont zich heel bezorgd over de maatschappelijke keuzes die we vandaag moeten maken: ”Die zullen de toekomst van ons land en van heel wat generaties na ons bepalen. Het is dus geen overbodige luxe om daar met flink wat mensen heel diep over na te denken.”
Willen we geluk of genot?
Maar wat is geluk? Droge voeten, volgens Peter, wiens meubelen door de kamer drijven. Een dak boven je hoofd, zegt Frits, die grotendeels op straat leeft. Voor Chantal is een nieuwe jurk zaligmakend en tien kilometer hardlopen doet voor Merel de truc. Voor een bepaalde groep mensen, laten we ze voor het gemak materialisten noemen, is er maar één antwoord mogelijk: de staatsloterij winnen. Anderen voelen zich het gelukkigst als ze een lekker glaasje wijn drinken op een zonnig terrasje, weer anderen geven de voorkeur aan een hele fles. Kortom, voor iedereen is dit weer anders.
Kiezen we er echt voor om steeds meer te consumeren?
In zijn boek “We consumeren ons kapot” schrijft Dirk Geldof: “Bovendien maakt die overvloed niet gelukkig. Velen worden ziek, werken zich te pletter of steken zich in schulden om nog meer te kunnen consumeren. We worstelen met de stress van het exces: hoe groter de keuze, hoe moeilijker we kunnen kiezen. Geluk blijkt niet te koop. Intussen wil het beleid toch steeds meer groei en dus meer consumptie, blind voor de gevolgen voor mens en milieu. De markt verdringt zoetjesaan de democratie, de consument verdringt de burger, het eigenbelang het algemeen belang.”
We moeten kiezen voor levenskwaliteit met meer duurzame consumptie en niet voor kwantiteit waarbij onze levensomgeving meer en meer onder druk komt te staan. Onze kinderen hebben tenslotte ook recht op een leefbare wereld. Ik stel voor dat we kiezen voor: Minder is meer, minder kwantiteit meer kwaliteit. Laat ons het wat langzamer doen. Laat ons zoeken naar levenskwaliteit. Tijd om over te schakelen naar het meten van het Bruto Nationaal Geluk.
‘Multinationals zijn de wet gaan dicteren. We moeten een onmenselijk systeem terug vermenselijken”
Bram Mahieu, kernlid van Vlinks
We moeten pleiten bij onze politici, vakbonden en patroons voor een verschuiving van “harder werken” naar “slimmer werken”. Niet langer focussen op materiële welvaartsverbetering (meer consumeren) maar op een duurzaam (met respect voor de natuur) welzijnsperspectief (met goesting werken). Maar we moeten ook tonen dat we hieraan willen meewerken. Daarom stel ik een maatregel voor die op vrijwillige basis met een gewone meerderheid kan uitgevoerd worden. Vrijwillige maatregelen hebben het voordeel dat mensen zich hiermee “vrijwillig” akkoord verklaren. Ze geven daarmee aan dat ze willen meewerken aan een andere aanpak.