Robin vindt basisbehoeften zoals wonen en energie te duur !
#Goed Bestuur vraagt om een brede maatschappelijke discussie over welke basisbehoeften echt de taak van de overheid zijn. We moeten samen beslissen hoe we onze maatschappij willen inrichten.
“Eenieder heeft recht op een levensstandaard die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn gezin, waarbij inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijke sociale diensten, alsmede het recht op voorziening in geval van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, overlijden van de echtgenoot, ouderdom of ander gemis aan bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden onafhankelijk van zijn wil. Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en bijstand. Alle kinderen, al dan niet wettig, zullen dezelfde sociale bescherming genieten.”
Mensenrechten, Artikel 25
Hoe is het nu?
Met de groeiende armoede (schande dat dit nog bestaat in onze uitkeringsstaat, met zijn duizenden regeltjes), de toenemende werkloosheid (o.a. door robotisering maar ook door de toenemende complexiteit van onze maatschappij) en de gevolgen van Corona moet er dringend iets gebeuren en liefst een eenvoudige maatregel die voor iedere Belg van toepassing is. Niet een hoop kleine maatregelen die opgeteld ook een fortuin kosten, maar die zeker niet efficiënt zijn en ook niet altijd bij de juiste mensen terechtkomen.
Betaalbaar wonen, betaalbare energie, betaalbare geneeskundige verzorging, betaalbare voeding en kleding, enzoverder zijn voor een te groot deel van de bevolking een probleem geworden. Nochtans zou de staat er moeten voor zorgen dat niemand een tekort heeft aan; water, eten, wonen, energie, gezondheid, onderwijs, inkomen & werk, sociale billijkheid, gendergelijkheid, netwerken, vrede & rechtvaardigheid, politieke rechten.
Ook onze democratie is in direct gevaar. Thomas Paine zei het al: “Wanneer de burgers geen of onvoldoende inkomen hebben dan kunnen ze de democratie niet dragen.”
Goed Bestuur vraagt de volgende verandering
“Is het marktdenken doorgeslagen? Jazeker. Zal de overheid het beter doen? Nee. Zodra de pandemie is bedwongen, dringt een breed debat over de kerntaken van de overheid zich op. Binnen de verschillende regeringen, maar liefst ook daarbuiten.”
Wim Verhoeven, hoofdredacteur Trends
Tijd voor een grondige debatten
Een aantal partijen willen meer staat, anderen willen minder. Er lijkt ook een verschil te bestaan tussen het zuiden en het noorden. Hoe moet het verder? Moeten we eerst een debat over de kerntaken beginnen of moeten we eerst werken aan de staatshervorming? Of misschien moeten we eerst de belastingen hervormen? Welke zijn de basisbehoeften van een mens? Moet de staat zich beperken tot die basisbehoeften? Moet de overheid aandeelhouder zijn in bedrijven? Moeten intercommunales winst uitkeren? Zorgen privébedrijven voor een betere dienstverlening en een lagere kost? Moet politiek functioneren zoals een bedrijf?
Het is de hoogste tijd voor de politiek om zich terug bezig te houden met de wensen, de behoeften en de dromen van de mensen. Beslissingen moeten in het voordeel van de meeste mensen zijn. Een gewone meerderheid volstaat niet om het vertrouwen van de bevolking terug te krijgen. Een heel grote inspanning zal nodig zijn en vooral het weggooien van de partijlijstjes. Stap eens over uw schaduw en neem een nieuwe start. Er zijn verschillende grote debatten nodig.
Debat over kerntaken
“Willen we een ik-gerichte maatschappij gestoeld op het recht van de sterkste, bezit en geregeld door koude selectieve rechten waarin repressie en sociale ongelijkheid zegevieren of kiezen we voor een warme, solidaire maatschappij zonder armoede en waar iedereen zich kan ontplooien naar zijn mogelijkheden, zonder onderscheid in afkomst of gender?”
MO – 28 juli 2021 – Myriam Joos
- Wat behoort tot de kerntaken van de politiek?
- Moet de staat zich gedragen als een bedrijf?
- Welke diensten verwachten de burgers als dienstverlening van de staat?
Voor wat de basisdienstverlening betreft moet er een duidelijke keuze gemaakt worden welke diensten basisdienstverlening zijn en dus niet mogen uitbesteed worden aan de privé, ook niet gedeeltelijk samen met de privé.
Basisbehoeften moeten in de hand van de staat zijn, want er mag hierop geen winst gemaakt worden ten koste van de burger. Privé maatschappijen hebben winst maken als doel en niet het bevorderen van de kwaliteit, service of het aanbod.
Voeding en kleding: Geef iedere Belg (liever nog iedere Europeaan) 222 € per maand.
Dit bedrag wordt verdeeld door middel van een soort voeding- en kleding debetkaart (zoals de maaltijdcheque nu). Hiermee kan men dan in de eigen regio aankopen doen voor voeding (geen alcohol) en kleding. Door het besteedbaar te maken in de eigen regio wordt het ook een stimulans voor de lokale handel.
Maaltijdcheques en ecocheques worden afgeschaft als betaalmiddel voor bedrijven (niet langer een vorm van loon geven zonder belastingen of sociale bijdrage).
Aangezien ook het kindergeld hierdoor kan afgeschaft worden is dit een vereenvoudiging van de administratie. Wel blijft het noodzakelijk om jaarlijks in september een studietoelage te geven die de schoolkosten moet dekken (dus geen max factuur meer).
Praktisch gesproken wordt het loon van werknemers en ambtenaren met dit bedrag verminderd. Dit verminderd de loonkost voor de werkgever en zal dus zuurstof geven aan de bedrijven. Maar op lonen en pensioenen onder de 1500 € netto wordt dit niet in mindering gebracht, maar gewoon toegevoegd.
Om de essentiële beroepen, die zo belangrijk zijn geweest in de corona-tijd, te belonen wordt dit bedrag ook bij hen niet afgetrokken van hun loon.
De grote vraag blijft natuurlijk: Wie zal dat betalen? Misschien is het beter om eens te kijken wat alle kleine maatregelen samen zouden kosten, inclusief de relanceplannen.
Nog beter zou het zijn mocht de EU deze maatregel invoeren, wat een echte sociale daad van Europa zou zijn. Mocht het niet lukken in de EU dan kan de ECB misschien met helikoptergeld een boost geven aan onze economie.
Men zou dit kunnen zien als een opstap naar een basisinkomen, ik noem het liever een eerste stap naar een Basis Behoeften Budget. Ik ben me ervan bewust dat deze oplossing voor onze politici te eenvoudig is en maak me dus geen illusie dat dit ook gerealiseerd kan worden
Wonen en energie:
De huidige systemen werken niet of toch onvoldoende. Oplossingen daarvoor zullen we moeten zoeken door het probleem op een andere manier te benaderen en met nieuwe oplossingen naar voor te komen:
Door de inkomsten uit de grondbelasting aan de Gemeente toe te kennen, krijgen de gemeenten meer mogelijkheden om aan de woonproblematiek te werken zonder bemoeienissen van hogere bestuursniveau’s. Per gemeente moet er een lokale huisvestingsmaatschappij gecreëerd worden die over voldoende wooneenheden (20%?) moet beschikken om iedereen een betaalbare woning te bezorgen. De gemeente moet voor iedere wijk een renovatieproject maken.
Geef de lokale huisvestingsmaatschappij een voorkooprecht op alle wooneenheden die te koop aangeboden worden. Dit kan een woning zijn maar ook één appartement in een appartementsgebouw. We moeten af van de idee dat mensen met een laag inkomen samen moeten wonen waardoor we ghetto’s creëren.
Publieke gronden moeten worden overgedragen aan de lokale huisvestingsmaatschappij om sociaal wonen en kleinschalige woonzorgcentra haalbaar te maken.
Het is een goed idee om de registratie op de eerste woning naar nul te brengen, maar enkel op voorwaarde dat het voor eigen bewoning is.
Betaalbare energie, internet en water
Energie is een basisrecht en moet dus zeker niet in handen zijn van privé)investeerders die winst maken als enige doel hebben waardoor ze crisis veroorzaken, armoede en soms zelfs oorlog.
- Maak van de energiesector een publiek goed. Er moet geproduceerd worden in functie van de behoeften van de samenleving, niet om aandeelhouders rijk te maken. Dit moet georganiseerd worden op stadsgewest-niveau (referentieregio’s van Bart Somers?).
Maak van de stoepsector een publiek goed: breng alle nutsvoorzieningen en het onderhoud van de stoepen samen in één publieke organisatie per stads-gewest. Dus water en afvalwater, tot volledige afbouw gas, alle kabels voor elektriciteit en glasvezel voor internet. Het onderhoud van de stoepen laat in alle gemeenten te wensen over. Als één van de toeleveranciers is langs geweest ligt de stoep er verschrikkelijk bij.
Maak een basispakket voor elektriciteit, internet en water. De vraag is op welke hoogte je het basisverbruik plafonneert en tegen welk tarief (huidig sociaal tarief?) dat dan gebeurt. Het huidig sociaal tarief kan afgeschaft worden. De btw op deze basisproducten moet op 6 % blijven.
In Duitsland zijn decentrale elektriciteitsopwekking en energiedelen nochtans schering en inslag. Daar zijn talloze gemeenten die samen met hun burgers, landbouwers en bedrijven elektriciteitscentrales installeren om lokale elektriciteit te produceren en die lokaal te verdelen.
Sociale woonmaatschappijen moeten worden aangezet om zonnepanelen te plaatsen en aan energiedeling te doen. - Geneeskundige zorgen: Het is evident dat de ziekteverzekering uit de sociale zekerheid moet gehaald worden, want dat is een mensenrecht en dus afdwingbaar voor iedereen. Het moet er zijn voor iedereen, ook voor wie niet werkt.
Openbaar vervoer: Gratis openbaar vervoer zou het wegverkeer en de luchtverontreiniging verminderen en de armere bevolking helpen. Men moet investeren in het openbaar vervoer zodat het werkelijk concurrentieel wordt met de individuele wagen
Infrastructuur, wonen, gezondheid, onderwijs en openbaar vervoer zijn de belangrijkste. Wat met post, telecom, energie, bankdiensten, enz? Welke diensten worden aangeboden via intercommunales?
Een nieuw index
Om de koopkracht van iedereen maar vooral van de laagste inkomens te behouden (we willen toch niet nog meer armoede) moeten we een nieuw index creëren: welvaart-index.
Deze moet samengesteld worden volgens de uitgaven van de 25 % huishoudens met het laagste inkomen, wat dus eigenlijk de basisbehoeften van elke mens zijn.
De automatische indexaanpassingen blijven behouden maar worden maar één keer per jaar op 1 Januari aangepast. Het indexeren gebeurt niet langer als percentage op het volledige loon, maar als een bedrag dat voor alle werknemers gelijk is. Dit bedrag wordt
berekend volgens de basisbehoeften van de uitgaven van 25 % huishoudens met het laagste inkomen. Er kunnen dan ook loononderhandelingen per bedrijf gevoerd worden voor een verhoging van al het personeel met een vast bedrag.
Ook huishuren worden op 1 januari één keer per jaar aangepast. Ideaal zou het zijn als ook water, elektriciteit en gas, internet slechts één keer per jaar mogen worden aangepast. Dit wil dus zeggen dat we spreken over jaarcontracten. Deze aanpassing moet meegenomen worden in de nieuwe bedrag basisbehoeften.
Volgende venster op de politiek: