“Er moet dringend een verbod komen op begrotingen die in de rode cijfers gaan. Deze maatregel zou er tenminste voor zorgen dat politici verplicht worden om als een goede huisvader of -moeder niet langer meer te mogen uitgeven dan er inkomsten zijn.”
Peter Reekmans, burgemeester Glabbeek
Het budget is de verantwoordelijkheid van de “Bestuurders”, of de regering. Er bestaat vooral bij linkse partijen een ongeschreven akkoord dat budgetcontrole en het overschrijden van het budget toegelaten zijn om sociale redenen. Waarom is het sociaal om het budget te overschrijden? Waarom mag de staat meer geld uitgeven dan er binnenkomt? Is het sociaal om de nu gemaakte schulden over te laten aan onze kinderen en kleinkinderen? Nu geld uitgeven om sociaal te zijn, maar door schulden te maken de kinderen en kleinkinderen belasten met de afbetaling vindt ik helemaal geen sociaal beleid.
Wat zou u doen als uw ouders u bij hun overlijden schulden zouden nalaten? De erfenis weigeren, uiteraard. Onze kinderen en kleinkinderen erven een staatsschuld van op dit moment 445 miljard en die groeit nog dagelijks. Die erfenis kunnen uw kinderen niet weigeren. Nochtans hebben ze die schuld niet zelf gemaakt. Die is gemaakt door een stel onverantwoordelijke politici die in onze naam schulden hebben gemaakt. Budgetoverschrijdingen zijn op geen enkele manier te verantwoorden. Sociaal beleid moet kunnen zonder budgetoverschrijdingen.
Zelf zorgen voor de nodige fondsen
Elk ministerie, elke provincie, elke gemeente moet zelf zorgen voor de nodige fondsen om het door hen gekozen beleid te kunnen uitvoeren. Dit wil zeggen dat elk ministerie een directe belasting moet heffen, uiteraard via het Ministerie van Financiën, zodat alle kosten veroorzaakt door hun beleid ook werkelijk van de kiezer komt. De desbetreffende Minister zal op die manier verantwoording moeten afleggen tegenover de belastingbetaler. Elk ministerie zal ook vermeld worden op het jaarlijkse aanslagbiljet, zodat de kiezer weet wat alles kost. Want ook de kiezers gaan vlot om met ideeën zonder rekening te houden met de financiële consequentie. De uitspraak “de rijken moeten betalen” is ook een uiting van het niet-confronteren van de impact van beslissingen op de portemonnee, de staatskas. Het zijn de anderen die het maar moet oplossen. Natuurlijk moeten rijken meer bijdrage leveren en zij doen dat momenteel veel te weinig (dat is een andere discussie die absoluut moet gevoerd worden), maar dat is geen goede reden om maar schulden te maken.
Directe verantwoordelijkheid is het einde van de graai-cultuur uit de staatskas. Er wordt niet langer uit een grote pot gepakt, die eigenlijk al lang geen pot meer is maar eerder een reuze grote put, veroorzaakt door politici die geen verantwoording moesten afleggen voor hun beleid.
Voorbeelden van directe inkomsten
Het ministerie van Volksgezondheid en de ziekteverzekering zou kunnen rekenen op de accijnzen van sigaretten, alcohol en van een suikertaks. Hiermee zouden alle kosten van het ministerie moeten voldaan worden. Is dit niet het geval, dan moeten deze accijnzen naar boven en dat zal de consument direct merken. De burgers zouden dan geen bijdrage meer moeten betalen voor een basis (inclusief hospitalisatie) ziekteverzekering.
Een ander voorbeeld zijn de accijnzen op brandstof en taksen voor auto’s. Deze zouden kunnen aangewend worden voor het openbaar vervoer, zodat dit een waardevol alternatief is voor de auto en gratis kan gemaakt worden.
De gemeenten zouden hun inkomen kunnen halen uit het kadastraal inkomen. Dit moet wel hervormd worden, zodat de gemeente een echt huisvestingsbeleid kan voeren. In plaats van te belasten op een geschat inkomen, wordt er een belasting geheven per m2. Het bedrag per m2 kan verschillen volgens gebruik; bouwgrond, woonoppervlakte, landbouwgrond, industriegrond, winkel- en kantoorruimte. Het bedrag kan ook verschillend zijn per straat, zo kan de gemeente een echt woonbeleid te voeren.
Ook de Europese Unie zou beter directe belastingen innen, in plaats van te werken met bijdragen van de deelnemende landen. Waarom niet een Europese belasting voor bedrijven die in meer dan één land een vestiging (commercieel of productie van een bepaald merk) hebben? Gedaan met voordelen uit één van de lidstaten en het ontsnappen aan belasting in één land. Wie als bedrijf in Europa geld verdient, betaalt ook belasting in Europa. En waarom niet een Tobin-taks van 1% invoeren op alle transacties als inkomsten voor de EU.
Deze inkomsten gaan in mindering of beter nog vervangen de bijdragen van de landen aan de Europese begroting en moeten volstaan voor de Europese begroting. Europa zou ook beter beslissen om alle subsidies af te schaffen. Aan te vullen met het voorstel dat bedrijven die subsidies ontvangen gedurende vijf jaar geen winst mogen uitkeren. Subsidies dienen om bedrijven te helpen, niet om aandeelhouders rijk te maken.