Gemeenten; Fusies of niet?

Maxime vindt fusies niet in het voordeel van de burger !

#Goed Bestuur vraagt het behoud van de gemeenten zodat meer beslissingen dicht bij de burger gebeuren. Een gemeentebestuur moet zijn bevolking kennen en gekend zijn door zijn bevolking. Fusies zorgen zeker niet voor een beter contact met de bevolking.

“Vlaanderen moet onze gemeenten geen huwelijkspartner opleggen. Als een gemeente goed draait, geen schuldprobleem heeft en inwoners tevreden zijn, wie is de Vlaamse overheid dan om zich te komen moeien? Geef gemeenten het vertrouwen om aan hun toekomst te werken en maak van onze landelijke gemeenten geen zielloze voorstad parkings door hen samen te duwen met een grotere stad”

Sammy Mahdi, voorzitter CD&V

Hoe is het nu?

De laatste tijd is er nogal wat te doen geweest rond fusies. Er zijn ook een aantal referenda geweest, maar daar werd telkens weer niet naar geluisterd. De mening van de burger is onbelangrijk, die van de politieker is het wel.

Beslissingen over het lokale niveau worden liefst lokaal genomen, zo dicht mogelijk bij de burger. Alleen al daarom zijn fusies van gemeenten geen goed gedacht want alweer worden de beslissingen verder van de burger genomen.

Er zijn inderdaad problemen, zowel financiële als technische, die de mogelijkheden van een gemeente overstijgen. De oplossing daarvoor is niet een fusie, maar het kanton of de referentieregio zoals beslist door de Vlaamse Regering.

Nadelen van fusies

Door de fusies wordt de organisatie groter, wat automatisch inhoud dat er meer bureaucratie ontstaat. Elke grote organisatie wordt geconfronteerd met problemen rondom coördinatie die alleen kunnen worden opgelost met bureaucratie. Om een bureaucratie efficiënt te maken is een hiërarchie nodig – dagelijkse besluiten kunnen niet door grote groepen mensen worden genomen. Dat leidt ertoe dat de macht in de organisatie in handen komt van een kleine groep. Deze kleine groep machthebbers zal vervolgens alles in het werk stellen om hun macht in stand te houden en groter te maken. De meeste zogenaamde democratieën zijn dan ook per definitie “electorale oligarchieën” of evolueren in die zin.

Goed Bestuur vraagt de volgende verandering:

Fusies verbeteren zeker niet het contact met de burger. Beslissingen over het lokale niveau worden liefst lokaal genomen, zo dicht mogelijk bij de burger. Alleen al daarom zijn fusies van gemeenten geen goed gedacht want alweer worden de beslissingen verder van de burger genomen.

Er zijn inderdaad problemen, zowel financiële als technische, die de mogelijkheden van een gemeente overstijgen. De oplossing daarvoor is niet een fusie, maar het kanton dat een aantal bevoegdheden overneemt van de gemeente, maar dit nieuwe niveau neemt ook alle bevoegdheden over van de afgeschafte provincies.

Er moet een duidelijke verdeling van de bevoegdheden over de verschillende niveaus komen zonder tussenkomst van een hoger niveau in beslissingen. Belangrijk bij de verdeling van de bevoegdheden over verschillende niveaus is het subsidiariteitsbeginsel. Dat houdt in dat hogere instanties niet iets moeten doen wat door lagere instanties kan worden afgehandeld.

De gemeentelijke bevoegdheden zijn erg ruim en omvatten alles wat te maken heeft met het “gemeentelijk belang”, met andere woorden met de collectieve noden van de inwoners. In theorie kan een gemeente alles doen wat haar niet is verboden, gaande van het bouwen van een sporthal tot het aanleggen van wegen.

Alles wat niet in de gemeenteraad kan beslist worden omdat het gemeente-overschrijdend is of boven de technische of financiële mogelijkheden van een gemeente is, moet op het volgende niveau opgelost worden. Er moet een duidelijke richtlijn komen over wat op welk niveau beslist wordt. Maar wat op lokaal niveau beslist is, kan niet ’overruled’ worden door het hogere niveau. Geen Ping Pong meer tussen de verschillende overheden in dit land en ook niet in Europa. Er moet echte subsidiariteit komen en een duidelijke verdeling van de bevoegdheden.

Volgende venster op de politiek: